Woda morska to naturalny roztwór chlorku sodu wzbogacony minerałami. Znajduje zastosowanie jako środek nawilżający i oczyszczający błony śluzowe jam nosowych, a także zmniejszający ich obrzęk. Jak działa woda morska? Kto powinien ją stosować? Czym się różnią poszczególne preparaty?

Woda morska to woda pochodząca z morza lub oceanu. Jest to wodny roztwór chlorku sodu (NaCl), zawierający dodatkowo wiele drogocennych pierwiastków, w tym magnez, cynk, miedź, żelazo i selen. Dzięki ich obecności woda morska charakteryzuje się działaniem przeciwbakteryjnym i antyseptycznym, a także nawilżającym. Umożliwia ona także dokładne oczyszczenie jam nosowych z zanieczyszczeń, takich jak pyłki, drobnoustroje czy nadmiar wydzieliny. Ponadto roztwór ten chroni błony śluzowe w obrębie nosa przed podrażnieniami oraz przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek [1].

Dlaczego woda morska pomaga w leczeniu kataru?

Woda morska może występować w formie izotonicznego lub hipertonicznego roztworu. Różnią się one stężeniem składników. Roztwór izotoniczny ma takie samo ciśnienie osmotyczne i stężenie składników, jakie panują w ludzkim organizmie. Sprawdza się zatem jako środek nawilżający i oczyszczający błonę śluzową nosa. Z kolei hipertoniczny roztwór charakteryzuje się wyższym stężeniem zawartych w nim składników oraz posiada wyższe ciśnienie osmotyczne niż w ludzkim organizmie. Jest bardziej słony, dzięki czemu umożliwia „wyciągnięcie” nadmiaru płynu z jam nosowych, tym samym zmniejszając obrzęk błon śluzowych [1,2].

Kto powinien stosować wodę morską?

Woda morska przeznaczona jest dla osób cierpiących na różnego rodzaju dolegliwości górnych dróg oddechowych. Tak jak wspomniano, roztwór izotoniczny znajduje zastosowanie jako środek oczyszczający błonę śluzową w jamach nosowych. Roztwory hipertoniczne są przydatne dla osób z uporczywym katarem, gdyż zmniejszają obrzęk błon śluzowych. Woda morska może być także stosowana w leczeniu uzupełniającym, np. w przebiegu chorób zatok jako środek do irygacji.  Można ją stosować także do ucha, gdyż pomaga rozpuścić nadmiar woskowin [2].

Czy stosowanie wody morskiej jest bezpieczne?

Apteczne preparaty z wodą morską są całkowicie bezpieczne. Mogą być stosowane już przez najmłodszych pacjentów — dla niemowląt i małych dzieci są specjalne atomizery, dostosowane do ich niewielkiej budowy ciała. Izotoniczna woda morska może być stosowana długotrwale, nie powoduje podrażnień. Z kolei hipertoniczny roztwór może być stosowany od określonego wieku, w zależności od produktu. Niektóre preparaty przeznaczone są już dla dzieci, które ukończyły 3. miesiąc życia, inne natomiast dopiero dla 6-latków. Nie należy jej długotrwale stosować [1,2].

Którą wodę morską do nosa wybrać?

Apteczne półki uginają się od ilości różnych preparatów z wodą morską. Wybierając odpowiedni dla siebie produkt, na początku należy ustalić jakiego efektu zdrowotnego po nim oczekujemy. Jeśli naszym celem jest wyłącznie nawilżenie i oczyszczenie jam nosa, wówczas właściwym wyborem jest izotoniczny roztwór wody morskiej. Natomiast gdy borykamy się z uporczywym, gęstym katarem, wówczas pomocny będzie roztwór hipertoniczny.

Wybierając odpowiedni produkt, należy również zwrócić uwagę na rodzaj aplikatora. Woda morska w formie sprayu umożliwia aplikację w każdej pozycji, zaś te w formie atomizera mogą być podawane wyłącznie w pozycji pionowej.

Wiele preparatów z wodą morską zawiera substancje dodatkowe. Najczęściej jest to ektoina i kwas hialuronowy — substancje o działaniu nawilżającym, a także dekspantenol — związek przyspieszający regenerację uszkodzonych tkanek [1,2].

Jakie produkty z wodą morską można kupić w aptece?

Poniżej znajduje się lista przykładowych preparatów wraz z ich składem i podziałem na roztwory izotoniczne i hipertoniczne.

Izotoniczne roztwory wody morskiej:

• Apteo Woda Morska dla dzieci – zawiera naturalną wodę morską pochodzącą z wód głębinowych Oceanu Atlantyckiego oraz wodę demineralizowaną;
• Apteo Woda Morska – zawiera naturalną sól morską, glicerol, wersenian disodowy i konserwant chlorek benzalkoniowy;
• Bepanthen Baby Woda Morska – zawiera roztwór soli morskiej z dodatkiem dekspantenolu;
• Hydromarin Baby – zawiera naturalną sól morska, glicerol, wersenian disodowy i konserwant chlorek benzalkoniowy;
• Hydromarin – zawiera naturalną wodę morską i wodę demineralizowaną;
• NoseFrida – zawiera roztwór wysokowartościowej, bogatej w minerały soli morskiej z Atlantyku w wodzie destylowanej;
• Marimer – sterylny roztwór wody morskiej;
• Marimer Baby – sterylny roztwór wody morskiej;
• Quixx Baby – składa się z  2,86 ml wody z Oceanu Atlantyckiego i 7,14 ml wody oczyszczonej;
• Sterimar Higiena Baby – zawiera roztwór wody morskiej składający się z 31,82 ml wody morskiej i 68,18 ml wody oczyszczonej;
• Sterimar Zatkany Nos 100 ml – zawiera naturalną wodę morską.

Hipertoniczne roztwory wody morskiej:

• Aquamer Hipertonic – zawiera roztwór soli morskiej z Morza Martwego, wodę oczyszczoną i konserwant chlorek benzalkoniowy;
• Hysan aerozol do nosa – zawiera hialuronian sodu, chlorek sodu, bufor fosforanowy, wodę;
• Marimer Baby hipertoniczny – sterylny roztwór hipertoniczny wody morskiej (zawartość soli 22 g/l);
• Quixx Katar – hipertoniczny roztwór soli o stężeniu 2,6% składający się z  25,4 ml naturalnej wody morskiej, 4,6 ml wody oczyszczonej;
• Sterimar Baby hipertoniczny – zawiera ok 30 ml wody morskiej (sól ok. 17 g/l) i  ok. 20 ml wody oczyszczonej.

Bibliografia:

1. Rapiejko, Piotr. "Roztwory wody morskiej w praktyce laryngologicznej i alergologicznej." Alergoprofil 4.1 (2008): 37-39.
2. Rapiejko, Piotr, and Dariusz Jurkiewicz. "Hipertoniczny roztwór wody morskiej we wspomaganiu leczenia zapalenia zatok przynosowych." Alergoprofil 5.2 (2009): 27-37.