Katar, zwany fachowo nieżytem nosa, jest niezwykle popularną dolegliwością, która może być uwarunkowana rozmaitymi przyczynami. Czas utrzymywania się nieżytu nosa i współtowarzyszące objawy są bardzo odmienne. Wiele osób decyduje się walczyć z katarem przy pomocy domowych sposobów, co pozwala pozbyć się problemu bez konieczności użycia leków. Które naturalne metody są wartościowe do przeciwdziałania nieżytowi nosa?
Jakie są rodzaje kataru?
Nieżyt nosa to zarówno ostre, jak i przewlekłe zmiany zapalne błon śluzowej nosa, które mogą prowadzić do jej przesadnego przekrwienia, nadmiernego wycieku wydzieliny oddechowej, niedrożności dróg oddechowych i zatok czy uciążliwego kichania i świądu. Zaburzenie prawidłowego funkcjonowania błony śluzowej może też wywoływać szereg innych niedogodności, które utrudniają codzienne funkcjonowanie np. ból głowy, problemy ze snem, ograniczenie koncentracji, upośledzenie smaku i węchu, a nawet i zwiększoną podatność na infekcje układu oddechowego (gardła czy zatok).
Pod kątem etiologii wyróżnia się trzy główne typy kataru:
- alergiczny nieżyt nosa – zwany też katarem siennym; stanowi rezultat nadwrażliwości organizmu na konkretne czynniki (alergeny), które przyczyniają się do wzrostu uwalniania przeciwciał IgE i tym samym wywołanie reakcji zapalnej.
- infekcyjny nieżyt nosa – jest wynikiem zakażenia chorobotwórczymi patogenami np. bakteriami, grzybami lub wirusami.
- nieinfekcyjny nieżyt nosa – do tej grupy zalicza się wszystkie inne postaci kataru, które nie są wywołane alergią lub infekcją; przyczynami mogą być m.in. zmiany hormonalne, stosowanie niektórych leków, podeszły wiek czy nieprawidłowości w budowie anatomicznej górnych dróg oddechowych i/lub nosa.
Domowe sposoby na katar – co warto spróbować?
Niejednokrotnie katar nie stanowi aż tak poważnego i uciążliwego problemu, aby konieczne było sięgnięcie po środki farmakologiczne. Dlatego też w wielu przypadkach osoby cierpiące z powodu nieżytu nosa decydują się na naturalne sposoby jego zwalczania. Zwłaszcza że wiele z tych metod jest możliwa do wykorzystania np. u małych dzieci, kobiet w ciąży i matek karmiących piersią czy osób przewlekle chorych. Które domowe sposoby na katar są szczególnie skuteczne?
- Jednym z najpopularniejszych i najprostszych sposobów są oczywiście domowe inhalacje z użyciem gorącej wody, soli i dodatkiem olejków zapachowych (np. eukaliptus, drzewo herbaciane, tymianek). Inhalacje są szczególnie polecane w porze wieczornej, bo ułatwią zasypianie. Podobne rezultaty przyniesie np. gorąca kąpiel lub ciepłe okłady na czoło.
- Inną i równie skuteczną metodą jest wykorzystanie składników aktywnych zawartych w przyprawach. Kapsaicyna z ostrej papryki czy piperyna z czarnego pieprzu wykazują właściwości rozgrzewające, co może być pomocne w udrożnieniu zatok i odetkaniu zatkanego nosa. Równie skutecznym wyborem okaże się chrzan i imbir.
- W temacie gastronomii nie można być obojętnym wobec czosnku i jego allicyny, która ma silne właściwości antybakteryjne. Wyjątkowo dużą skuteczność w zwalczaniu chorobotwórczych drobnoustrojów mają nasiona lub olej z czarnuszki siewnej. Z kolei jeżówka, liście malin i lipa są polecane w przeciwdziałaniu infekcjom dróg oddechowych, w tym także nieżytowi nosa.
- W niektórych przypadkach warto też podłożyć pod głowę dodatkową poduszkę, co pozwoli na łatwiejsze ściekanie nagromadzonej wydzieliny i udrożnienie zatok.
- Jeżeli chodzi o katar sienny, to najlepszym sposobem jego ograniczenia jest oczywiście unikanie kontaktu z alergenem, np. w przypadku uczulenia na pyłki roślinne niezbędne jest systematyczne mycie rąk i całego ciała po powrocie do domu, a w okresie pylenia unikanie zbyt długiego pobytu na zewnątrz.
Bibliografia:
- Fornal R., et al. "Nieżyt nosa – najważniejsze fenotypy i endotypy oraz zasady leczenia." Alergia Astma Immunologia 2015, 20(4): 242-252.
- Chlebda-Sieragowska E., Skrezypiec-Spring M., Szeląg A. "Rola preparatów ziołowych w profilaktyce infekcji u sportowców." Strzelectwo Sportowe 2012, 9: 35-40.
- https://upacjenta.pl/poradnik/domowe-sposoby-na-katar
