Mówi się, że leczony katar trwa 7 dni, a nieleczony tydzień. Jak to jest w rzeczywistości? Czy są tabletki, które pomogą nam pozbyć się kataru? Tego dowiecie się z poniższego artykułu.
Czym jest katar?
Pod pojęciem kataru rozumiemy wypływ nadmiernej wydzieliny z ujścia jamy nosowej [1]. Objaw ten jest konsekwencją rozszerzenia się naczyń krwionośnych i zwiększonego przesączania się płynu z naczyń błony śluzowej nosa w wyniku toczącego się stanu zapalnego [2].
Jakie są odzaje nieżytów nosa?
Stan zapalny błony śluzowej nosa jest tożsamy z pojęciem nieżytu nosa, który można podzielić na nieżyt prosty (infekcyjny) oraz nieżyty przewlekłe, do których zaliczamy alergiczny oraz niealergiczny nieżyt nosa. Pierwszy z nich ma najczęściej etiologię wirusową. Z kolei alergiczny nieżyt nosa powodowany jest przez nieprawidłową reakcję układu odpornościowego w odpowiedzi na konkretny alergen. Niealergiczny (idiopatyczny) nieżyt nosa jest chorobą niezapalną, którego występowanie jest zależne od wystąpienia czynników drażniących śluzówkę nosa, takich jak zapachy, wilgotność powietrza czy zmiany temperatury otoczenia [2].
Pseudoefedryna
Substancja ta wchodzi w skład tabletek stosowanych w leczeniu objawowym infekcyjnego lub alergicznego nieżytu nosa [3]. Mechanizm działania pseudoefedryny polega na uwolnieniu noradrenaliny do synapsy neuronalnej i aktywacji postsynaptycznych receptorów alfa i beta. W konsekwencji prowadzi to do zwężenia naczyń krwionośnych błony śluzowej nosa, ograniczenia obrzęku i zmniejszenia ilości wytwarzanej wydzieliny. Notuje się, że początek jej działania następuje po 30 minutach, a po 1-4 godzinach lek ten osiąga maksymalne stężenie we krwi.
Należy pamiętać o ogólnoustrojowych działaniach niepożądanych pseudoefedryny, do których zaliczamy pobudzenie, podwyższenie ciśnienia tętniczego, tachykardię, zaburzenia rytmu serca, bóle głowy, zaburzenia snu, drżenia mięśniowe czy zatrzymanie moczu u mężczyzn. Lek ten należy stosować z ostrożnością u osób z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą lub chorobą niedokrwienną serca. Nie powinien być on stosowany u kobiet karmiących, a kobiety w ciąży mogą go stosować tylko za zgodą lekarza [4]. Pseudoefedryny nie powinno się stosować dłużej niż 3 dni bez konsultacji z lekarzem [5].
Ziołowe leki i suplementy
W skład doustnie przyjmowanych ziołowych preparatów na katar najczęściej wchodzą wyciągi z korzenia goryczki, kwiatu pierwiosnka i bzu czarnego oraz ziela szczawiu i werbeny. Charakteryzują się one działaniem sekretolitycznym, czyli powodują upłynnienie gęstej wydzieliny. Ich mechanizm działania polega również na usprawnieniu oczyszczania śluzowo-rzęskowego. Zalecane są w przypadku zalegającej, gęstej wydzieliny obecnej w przebiegu stanów zapalnych zatok. Działania niepożądane występują niezbyt często. Mogą to być problemy żołądkowo-jelitowe lub miejscowe reakcje nadwrażliwości [6,7].
Leki antyhistaminowe
W przypadku alergicznego nieżytu nosa swoje zastosowanie znajdują leki antyhistaminowe. Główny mechanizm działania tych leków polega na blokowaniu receptora H1, którego pobudzanie odpowiada za powstawanie efektów charakterystycznych dla alergii [8].
Lekami z wyboru wśród tej grupy są leki antyhistaminowe drugiej i trzeciej generacji. Leki te w przeciwieństwie do farmaceutyków pierwszej generacji charakteryzują się bardziej selektywnym mechanizmem działania, co skutkuje zmniejszeniem występowania niekorzystnych działań niepożądanych. Do substancji dostępnych w postaci tabletek z tej grupy możemy zaliczyć loratadynę, desloratadynę, cetyryzynę, ebastynę, feksofenadynę, bilastynę i rupatadynę. Leki te działają już po godzinie od podania, a ich działanie utrzymuje się powyżej 24 godzin [8].
Bibliografia:
- https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-nosa-i-zatok/105992,niezyt-nosa
- https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-nosa-i-zatok/105992,niezyt-nosa
- Głowacka, K.; Wiela-Hojeńska, A. Pseudoephedrine—Benefits and Risks. Int. J. Mol. Sci. 2021, 22, 5146. https://doi.org/10.3390/ijms22105146
- https://indeks.mp.pl/desc.php?id=687
- ChPL Acatar Zatoki, 200 mg + 30 mg, tabletki powlekane
- ChPL Sinupret, tabletki drażowane
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/76223,Sinulan-Forte-tabletki-powlekane
- https://leki.pl/poradnik/leki-na-alergie-podzial-i-przeglad-lekow-przeciwhistaminowych/
