Każdemu z nas zdarza się mieć katar, z którym radzimy sobie zazwyczaj samodzielnie. Nieżyt nosa, potocznie zwany katarem, to stan zapalny w obrębie błony śluzowej nosa, wywołany najczęściej przez wirusy lub alergeny, rzadziej przez bakterie. Katar, mimo iż znacząco obniża komfort życia, jest reakcją obronną organizmu. Drobnoustroje, alergeny i zanieczyszczenia zostają na bieżąco usuwane poprzez zwiększoną ilością wydzieliny. Niezależnie od czynnika wywołującego, każdy rodzaj nieżytu nosa może wystąpić w ciągu całego roku, chociaż można wyróżnić typowe okresy wzmożonej zapadalności na katar infekcyjny czy alergiczny.
W czasie kataru pomocne mogą być inhalacje, zarówno te tradycyjne, czyli parowe, jak i nowocześniejsze, potocznie nazywane nebulizacją, z uwagi na potrzebny do jej wykonania sprzęt - nebulizator.
Czym są inhalacje?
Inhalacja jest to proces polegający na podaniu powietrza zawierającego cząsteczki związków, w postaci aerozolu (mgiełki), przez drogi oddechowe do układu oddechowego.
Czy inhalacje pomagają na katar?
Inhalacje mogą przynieść ulgę w czasie kataru, pomóc w upłynnieniu zalegającej wydzieliny, zmniejszyć uczucie zatkanego nosa, wywołane stanem zapalnym naczyń krwionośnych zatok.
Wdychanie ciepłej pary wodnej, podczas tradycyjnej inhalacji lub wdychanie cząsteczek roztworu soli fizjologicznej przez maskę inhalatora pomaga złagodzić uczucie obrzmienia, zmniejszyć obrzęk śluzówek przewodów nosowych i nawilżyć je, co na jakiś czas przynosi rzeczywistą ulgę w oddychaniu.
Profilaktyczne stosowanie inhalacji w okresach wzmożonej zapadalności na infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych, dla alergików - w okresach wzmożonego pylenia, jeśli alergia dotyczy np. pyłków traw, pomaga utrzymać prawidłowe nawilżenie błon śluzowych górnych dróg oddechowych.
Wysuszone śluzówki są dla patogenów znacznie łatwiejsze do pokonania. Odpowiednio nawilżone błony śluzowe układu oddechowego stanowią skuteczniejszą barierę ochronną.
Inhalacja, zarówno parowa, jak i przy użyciu nebulizatora, może być skutecznym sposobem na oczyszczenie, obkurczenie śluzówki i złagodzenie podrażnień dróg nosowych i oddechowych w stanach, którym towarzyszy nieżyt nosa,
Chociaż zabieg inhalacji nie sprawi, że infekcja czy alergia miną szybciej, to może uchronić przed poważniejszymi powikłaniami kataru np. zapaleniem ucha czy zatok.
Jak wykonywać inhalacje?
Inhalacje w domu można wykonać, używając wrzątku, wdychając parę wodną.
Do wykonania inhalacji parowej potrzebna będzie miska, ręcznik oraz zagotowana woda.
Wrzątkiem można zalać łyżkę soli kuchennej, zioła lub dodać kilka kropel olejków eterycznych (np. tymiankowy, majerankowy, rozmarynowy, herbaciany), które mają działanie również odkażające.
Aby inhalacja parowa była skuteczna, ważne jest, by w czasie jej wykonywania wdech wykonywać nosem, ze szczelnie zamkniętymi ustami.
Inhalację parową możemy wykonywać, przykrywając ręcznikiem głowę i pochylając się nad miską z parującą wodą, a nawet szczelnie otaczając miskę ręcznikiem lub jedynie wdychać opary unoszące się znad naczynia z wodą, w zależności od preferencji.
Inhalacje, aby były skuteczne, należy wykonywać 2-3 razy dziennie po kilka minut.
Do inhalacji z zastosowaniem nebulizatora, czyli urządzenia, które zamienia płyn w mgiełkę (aerozol), która z kolei może dostać się wraz ze wdychanym powietrzem do dróg oddechowych, można używać roztworu soli fizjologicznej lub specjalnych roztworów solankowych i postępować zgodnie z instrukcją ich użytkowania.
Olejki eteryczne nie są wskazane do nebulizacji, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia skurczu oskrzeli.
Przykładowe preparaty do inhalacji
Do inhalacji parowej możemy dodać pojedynczy olejek eteryczny, w zależności od właściwości olejków i działania, na jakim nam zależy, albo posilić się specjalnie przygotowaną kompozycja olejków np. Inhalol czy Olbas Oil.
Do inhalacji w czasie kataru, z zastosowaniem nebulizatora, najczęściej używa się 0,9% roztworu soli fizjologicznej lub specjalnych solanek.
Przed zastosowaniem inhalacji należy zapoznać się oraz postępować zgodnie z instrukcją obsługi inhalatora/nebulizatora oraz preparatów, których zamierzamy użyć.
Bibliografia:
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD001728.pub6/full
